Nhiều chủ nhà tự bố trí đèn không tham khảo người có chuyên môn nên dễ mắc lỗi khiến hệ thống chiếu sáng kém hiệu quả.
Bố trí duy nhất một hệ thống đèn
Các phòng chức năng như phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ mà bố trí một hệ thống đèn rất bất tiện vì đôi khi có những sinh hoạt khác nhau, cần sử dụng nguồn sáng khác nhau. Ví dụ như khi tiếp khách ở phòng khách thì có thể bật nhiều hệ thống đèn cho sáng sủa và trang trọng, nhưng khi xem tivi, nghe nhạc thì có thể chỉ cần bật một hệ thống đèn.
Bên cạnh đó, khi hệ thống chiếu sáng trục trặc thì không có đèn thay thế.
Bố trí đèn chiếu sáng chung không đồng đều trong không gian lớn
Bố trí đèn không đồng đều trong không gian lớn gây khó khăn cho việc sử dụng ở những khu vực thiếu sáng. Không nhất thiết phải dàn đều một loại đèn ra khắp phòng, mà có thể bố trí nhiều hệ thống đèn hoặc nhiều nhóm đèn ở những khu vực khác nhau-nhất là những khu vực thường có những hoạt động, sinh hoạt thường xuyên.
Việc chọn đèn phù hợp công năng và phong cách thiết kế của từng không gian là yếu tố vô cùng quan trọng. Ảnh minh họa: Hà Thành
Thiếu điểm nhấn
Trong những không gian sinh hoạt lớn, hay có nhiều người, hoặc nơi cần sự trang trọng nên có đèn là điểm nhấn như đèn chùm phòng khách, đèn thả bàn ăn, đèn tường hai bên bàn thờ ở phòng thờ. Những đèn này không những có ý nghĩa công năng cho sinh hoạt mà còn tạo điểm nhấn thẩm mỹ, tạo nên sự trang trọng. Nếu thiếu điểm nhấn chiếu sáng không gian sẽ kém thẩm mỹ và buồn tẻ hơn rất nhiều.
Bố trí đèn không chú ý tới đồ nội thất
Vị trí đèn quan hệ chặt chẽ với đồ nội thất để đảm bảo cả công năng và thẩm mỹ. Ví dụ như đèn đầu giường phải chính giữa giường, đèn thả bàn ăn phải chính giữa bàn ăn… Việc bố trí đầu dây chờ và lắp đèn diễn ra trong giai đoạn thi công, nếu không tính toán kỹ có thể không khớp với nội thất (vốn được lắp đặt sau quá trình thi công xây dựng). Các đèn có thể lệch với đồ nội thất, hoặc thậm chí vướng vào đồ như khi kê tủ vướng đèn tường, hay nóc tủ che mất đèn trần.
Sử dụng một màu ánh sáng
Đèn chiếu sáng phổ biến có hai loại: ánh sáng trắng và ánh sáng vàng. Mỗi loại ánh sáng cho tính chất khác nhau. Nếu chỉ sử dụng một loại thì không gian kém thẩm mỹ và đơn điệu. Đèn ánh sáng trắng cho màu sắc không thật và nhợt nhạt; còn ánh sáng vàng lại thường gây ám màu và cảm giác bức bối vào mùa nóng. Cần kết hợp cả hai loại ánh sáng này với nhau cùng với việc phân lập hệ thống chiếu sáng. Ví dụ như đèn downlight âm trần ánh sáng vàng, đèn hắt khe trần ánh sáng trắng.
Sử dụng đèn có màu ánh sáng không phù hợp
Sử dụng các đèn có màu ánh sáng khác màu trắng và màu vàng, như các màu xanh, đỏ, tím… trong không gian các phòng chức năng thông thường (phòng khách, bếp, phòng ngủ) đều không tốt, gây nhức mắt và sai màu; nếu sử dụng lâu có thể ảnh hưởng không tốt tới thị giác, hệ thần kinh và sức khỏe nói chung. Ánh sáng các màu này chỉ nên sử dụng ở các phòng karaoke, phòng giải trí; và trong quá trình sử dụng cũng không nên lạm dụng.
Sử dụng không đúng chủng loại bóng đèn
Mỗi đèn ở mỗi không gian có chức năng khác nhau, cần các loại bóng đèn có tính năng tương ứng. Đèn ngủ cần điều chỉnh sáng tối bằng chiết áp thì phải dùng bóng sợi đốt, nếu dùng bóng compact hay bóng led thì không phù hợp và bóng đèn dễ hỏng. Các vị trí đèn giao thông hay tắt bật liên tục mà dùng bóng compact thì bóng cũng dễ cháy. Đèn tranh, ảnh nếu rọi bằng đèn ánh sáng trắng sẽ cho sai màu.
Sử dụng không đúng kiểu đèn
Đèn chiếu sáng trong nhà có rất nhiều kiểu, đa dạng. Đèn cũng là một thành phần nội thất ảnh hưởng trực tiếp tới thẩm mỹ không gian. Sử dụng không đúng kiểu đèn có thể làm xấu đi không gian nội thất. Ví dụ như không gian nội thất và đồ hiện đại mà lại dùng đèn chùm kiểu cổ điển thì không phù hợp. Mỗi không gian, mỗi vị trí như trần, tường, đều cần loại đèn có kiểu dáng, màu sắc và chất liệu tương ứng.
Kiến trúc sư Nguyễn Trần Đức Anh
